Αργεντινή, από τη χρεοκοπία στην ανάπτυξη
Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012
~
Η Αργεντινή πέτυχε το ακατόρθωτο. Δέκα χρόνια μετά τη χρεοκοπία έχει μπει πλέον στο δρόμο της ανάπτυξης. Τι θα μπορούσε όμως να διδάξει το παράδειγμα της Αργεντινής στην Ελλάδα;
Η εικόνα της Αργεντινής πριν από δέκα χρόνια ήταν τελείως διαφορετική από ό,τι σήμερα. Η χώρα βίωνε τη χειρότερη κρίση στην ιστορία της. Χιλιάδες άνθρωποι κατέβαιναν στους δρόμους του Μπουένος Άιρες διαμαρτυρόμενοι για την τραγική οικονομική κατάσταση της χώρας.
Η λαϊκή δυσαρέσκεια κορυφώθηκε το Δεκέμβριο του 2001, όταν το Μπουένος Άιρες εξερράγη: δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις συγκρούσεις με την αστυνομία, η χώρα κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και ο Ντε Λα Ρούα εγκατέλειπε το Προεδρικό Μέγαρο με ελικόπτερο...
Η χώρα είχε χρεοκοπήσει. Το χρέος είχε εκτιναχθεί στα 170 δις δολάρια, η ανεργία σε εφιαλτικά ύψη, ενώ παιδιά πέθαιναν από την πείνα στην άλλοτε πλούσια Αργεντινή. Ο αρχιτέκτονας της ανάκαμψης της Αργεντινής και μετέπειτα υπουργός Οικονομικών Ρομπέρτο Λαβάνια, ακόμη δεν μπορεί να πιστέψει πόσο χαμηλά είχε πέσει η χώρα του:
«Ήταν μια πολύ κακή κατάσταση. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ήταν η χειρότερη κρίση από το 1890. Η κοινωνική κατάσταση των ανθρώπων ήταν φρικτή. Το 52 % των ανθρώπων, περισσότεροι από τους μισούς, ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας».
Στο δρόμο της ανάκαμψης
Μαζί με τον μετέπειτα πρόεδρο Νέστορ Κίρχνερ δρομολογεί την ανάκαμψη της χώρας. Ο πρόεδρος κηρύττει στάση πληρωμών και αποπληρώνει το δάνειο προς το ΔΝΤ για να έχει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων. Παράλληλα προχωρά σε γενναία διαγραφή του εξωτερικού χρέους ενώ κρατά υποτιμημένο το πέσο. Η Αργεντινή αρχίζει να συνέρχεται και να γίνεται και πάλι ανταγωνιστική.
«Υπήρχαν ορισμένοι καθοριστικοί παράγοντες», θυμάται ο Ρομπέρτο Λαβάνια. «Αφενός επενδύσαμε στο ότι η κατανάλωση πρέπει να γίνει η κινητήριος δύναμη που θα επιφέρει την εξυγίανση της οικονομίας.
Για περισσότερα από 20 χρόνια η Αργεντινή στηριζόταν μόνον σε εξαγωγές και επενδύσεις. Στην κατανάλωση δεν δίνονταν ιδιαίτερη σημασία. Δεύτερον, η Αργεντινή χρειαζόταν εμπορικό πλεόνασμα. Και τρίτον, έπρεπε να παραδεχθούμε ότι το χρέος είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα, που ήταν αδύνατο να αποπληρωθεί. Η αναδιάρθρωση, μια γενναία διαγραφή του χρέους, δηλαδή ένα haircut, ήταν αναπόφευκτο».
Μια νέα Αργεντινή;
Δέκα χρόνια μετά, στο Μπουένος Άιρες αλλά και σε πολλές άλλες πόλεις της χώρας τίποτε δεν θυμίζει τις δύσκολες εκείνες μέρες της χρεοκοπίας. Οι πολίτες έχουν περισσότερα στη τσέπη τους και ως εκ τούτου ξοδεύουν και περισσότερα. Η Αργεντινή δεν φαίνεται μάλιστα να επηρεάζεται σήμερα ούτε από την παρούσα κρίση. Η πρόεδρος Κριστίνα Κίρχνερ:
«Βρισκόμαστε σε μια νέα Αργεντινή. Η χώρα έκανε ένα τεράστιο άλμα εάν αναλογιστεί κανείς ότι είχε μια ανεργία της τάξης του 25 %, ένα χρέος που ξεπερνούσε το 140 % του ΑΕΠ και όπου ένας στους δυο ζούσε σε συνθήκες φτώχειας. Σήμερα αντικρίζουμε μια χώρα όπου έχουμε την μεγαλύτερη σε διάρκεια ανάκαμψη των τελευταίων 200 χρόνων».
Η κρίση χρέους στην ευρωζώνη και ειδικότερα το ζήτημα της Ελλάδας ήρθε να θυμίσει σε πολλούς πολίτες της Αργεντινής τα όσα έζησαν πριν από 10 χρόνια. H σημερινή κατάσταση μπορεί να μην συγκρίνεται με εκείνη του 2001, ωστόσο δεν είναι και λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η χώρα δεν έχει ξεπεράσει τελείως τον κίνδυνο και πως η επόμενη κρίση είναι απλά θέμα χρόνου.