Συνέντευξη με τον Δ.Σαββόπουλο. Από τους εκδρομείς του ΄60 στην... κρίση του σήμερα. "Το θέμα είναι τώρα τι λες"
~
Τρίτη 24 Απριλίου 2012
Σαν αυτό του ακροτελεύτιου στίχου στο «Μην περιμένετε αστειάκια» (από το δίσκο «Κούρεμα» του 89) που έλεγε «Τα ίδια λάθη έχουμε κάνει εσείς κι εγώ / τα ίδια λάθη / μα η έξοδός μας προς το φώς/ στολίδια έχει αυτά τα λάθη / Ας ανταμώσουμε επιτέλους κι ο Θεός ας μας φιλήσει / ως του Απρίλη βροχές που θα λουστεί και θα νικήσει»)
«Σώπασε μέσα μου ο συνθέτης. Προ καιρού» είπε σχεδόν εισαγωγικά στην κουβέντα μας που γινόταν με αφορμή τη σειρά των συναυλιών του στο
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στις 3 και 4 του ερχόμενου Μαΐου υπέρ του Ταμείου υποτροφιών των Αρσακείων Σχολείων. Είναι στις συναυλίες αυτές που θα ερμηνεύσει, με την αρωγή της χορωδίας των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονίκης και δεκαέξι μουσικών και τραγουδιστών, τα έργα του «Αχαρνής» και «Πλούτος» αλλά και αποσπάσματα από το «Φορτηγό», «Το περιβόλι του τρελού», το «Βρώμικο» ψωμί», τα «Δέκα χρόνια κομμάτια», τη «Ρεζέρβα», τα «Τραπεζάκια έξω» και τον «Χρονοποιό».
«Σώπασε μέσα μου ο συνθέτης…» επανέλαβε…
Κι εμείς; Τώρα τι θα κάνουμε εμείς; σκέφτηκα. Το…σίριαλ της ζωής μας θα μείνει χωρίς λεζάντες; («Ο Νιόνιος έβαλε με τα τραγούδια του λεζάντες στο σίριαλ της ζωής μας» έλεγε η Ρένα Θεολογίδου στο «Ριμέικ» της για τον… έγχρωμο αλλά ποτέ μονόχρωμο τροβαδούρο της μεταπολιτευτικής «επανάστασης»).
-«Καλά φάγαμε/ καλά ήπιαμε / καλά τη φέραμε τη ζωή μας ως εδώ/ Το θέμα είναι τώρα τι λές»; - επικαλούμαι τον Μανόλη Αναγνωστάκη, για την πρώτη ερώτηση στον πλέον «πολιτικό» τραγουδοποιό της τελευταίας σχεδόν πεντηκονταετίας στη χώρα, ενόψει μάλιστα εκλογών…
«Το θέμα είναι τώρα τι λές» επαναλαμβάνει σχεδόν μηχανικά, αλλά τελικά – αν και όχι στιχουργικά - έχει να προτείνει: «Αλληλεγγύη. Όσοι έχουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 50.000 ευρώ να βρουν ανθρώπους που πάσχουν και να μοιράσουν το «περίσσευμα». Αλληλεγγύη και ...να σκεφτόμαστε περισσότερο.»
-Και για το μνημόνιο και την πολιτική του που θα κληθούν να υπηρετήσουν οι όποιοι εκλεγέντες; Είστε υπέρ ή κατά;
«Είτε υπέρ, είτε κατά, χωρίς σχέδιο είμαστε χαμένοι. Και δεν βλέπω –από κανέναν- να έχει σχέδιο…αυτό με φοβίζει»
-Φοβάστε μην πάθετε τα του συναδέλφου σας Γιώργου Νταλάρα αν τοποθετηθείτε;
«Ο Μπομπ Ντύλαν είχε πει κάποτε πως «καλλιτέχνης που δεν «λοιδορήθηκε», δεν τον πρόγκαραν οι θεατές του, δεν αξίζει τίποτα…» Όσο για τα πρόσφατα «αίσχη» με τον Νταλάρα; Ε, αυτοί δεν είναι άνθρωποι είναι… νεάτερνταλ. Εγώ κι αν έχω ταλαιπωρηθεί… Υπήρξε μια εποχή, εκεί, μετά το «Κούρεμα» που με ταύτισαν με τη δεξιά, είπαν πως συμβιβάστηκα, συνεργάστηκα, δεν έβρισκα πουθενά δουλειά, αναγκάστηκα να πάρω την Άσπα (τη σύντροφο της ζωής του τα τελευταία 45 χρόνια) και να φύγουμε. Έπαιζα τότε –για μήνες- σ΄ένα μπαράκι στη Νέα Υόρκη… Δεν έβαλα όμως νερό στο κρασί μου…»
-Εσείς θα ψηφίσετε; Ψηφίζατε πάντα;
«Πάντα ψήφιζα. Με μια εξαίρεση. Σ΄εκείνες τις εκλογές μετά τη μεταπολίτευση. Ήμουν νέος τότε. Δεν πίστευα σε κανέναν. Διαφωνούσα με όλους. Τώρα όμως πρέπει να προστατέψουμε τη χώρα από την ακυβερνησία»
-«Κι έρχεται – πάλι- η στιγμή για ν’αποφασίσεις, με ποιους θα πάς και ποιούς θ΄αφήσεις;»
«Ε, ναι…»
-Και …ξανά.. «Σημαία / από νάυλον υψώνουμε σημαία / πλαστική / Ο κόσμος δεν έχει τίποτα να χάσει. Και τίποτε να βρει…» (από το «Μπάλλο» του 1971)
«Τελικά ναι. Ισχύουν. Οι στίχοι μου της δεκαετίας του ΄60 και του ΄70…»
-Ποιος ισχύει –νομίζετε- περισσότερο; Ποιος θέλει «αλλαγές;»
Ίσως ο πλέον «σύγχρονος» είναι … «Το χειμώνα τούτο /άμα τον πηδήξαμε/ για άλλα δέκα χρόνια καθαρίσαμε…» (από τα «Τραπεζάκι έξω» του 1983) , αλλά και η «Παράγκα» (Όπου κοιτάζω να κοιτάζεις / όλη η Ελλάδα ατέλειωτη παράγκα/ παράγκα, παράγκα, παράγκα του χειμώνα / κι εσύ μιλάς σαν πτώμα / Ο λαός, ο λαός στα πεζοδρόμια / κουλούρια ζητάει και λαχεία / κοπάδια, κοπάδια, κοπάδια στα υπουργεία / αιτήσεις για τη Γερμανία / …Όχι, όχι αυτό δεν είναι τραγούδι / Είναι η τρύπια στέγη μιας παράγκας / Είναι η γόπα που μάζεψε ένας μάγκας / Κι ο χαφιές που μας ακολουθεί) . Ίσως εδώ πρέπει να αντικαταστήσουμε το «ο χαφιές που μας ακολουθεί» με το… «ο μπαχαλάκιας που μας ακολουθεί»…
Έχει ευθύνη η γενιά σας; Έχουν ευθύνη όλοι οι άνω των 50 για όλα αυτά τα… ανείπωτα στα οποία φτάσαμε; («Φτάσαμε στ΄ανείπωτα/ μην πετάξεις τίποτα» αλλά και «Εμείς του ΄60 οι εκδρομείς/ απόμακροι εξ αρχής/ εκτός παραδομένου κόσμου εμείς/ ανήλικοι διαρκώς / μα κι από το καθεστώς/ αμόλυντοι ευτυχώς εμείς…/ Εμείς το εμφυσήσαμε το νέφος / που μέσα του επωάστηκαν όλοι αυτοί…»). Έτσι δεν είπατε στους εκδρομείς του΄60;
Έχετε δίκαιο. «Ανήλικοι διαρκώς». Προσπαθώ, ήρθε ο καιρός να ενηλικιωθούμε, χωρίς υπεκφυγές πλέον. Και μακάρι να μείνουμε με τη ζωντάνια μόνο του ανήλικου»
-Τελικά νοιώθετε μέρος της «φούσκας» που μας οδήγησε στο αδιέξοδο σήμερα;
Υπό την έννοια ότι ξοδέψαμε περισσότερα απ όσα βγάζαμε, ναι. Όχι όμως πως «τα φάγαμε μαζί». Υπό την έννοια ότι ανεχτήκαμε, ίσως και «βοηθήσαμε» ναι. Ο πολιτικός καλείται να ενσαρκώσει την φτηνιάρικη πλευρά μας. Οι ευθύνες όμως ανήκουν σ’ αυτούς που είχαν τη δυνατότητα της πρόβλεψης και δεν την υλοποίησαν. Εμείς, εμείς μείναμε «Σχεδόν 45 ετών (έστω 68 σήμερα) / με μπλοκ επιταγών/ χωρίς κανένα αντίκρισμα…»
-Και η Αριστερά; Υπάρχουν ελπίδες για το δικό της καταλυτικό ρόλο; Η « Πίσω απ' τ' αυτάρεσκα τραγούδια μας η σήψη προχωρούσε / Τις μπερδεμένες μας ζωές φαουστικά σκηνοθετούσε / Ήμασταν πάντοτε της ήττας που νικάει την εξουσία/και ξαφνικά μας παρεδόθη αληθινά, τι τραγωδία…»;
«Οι Έλληνες είμαστε –όλοι- απομυθοποιητικοί. Σαν την αριστερά. Απορρυθμιστικοί, διαλυτικοί.
-Δηλαδή; «δεν υπάρχει ελπίς/ Στην Ελλάδα ζεις» (από τους «Κωλοέλληνες» του 1989)
Όντως «Φτάσαμε στα ανείπωτα» αλλά… Μην πετάξεις τίποτα»…
Βίκυ Χαρισοπούλου
Αναρτήσεις
