Πανελλήνια συγκίνηση για το θάνατο της Δόμνας Σαμίου
~
Κυριακή 11 Μαρτίου 2012
Εφυγε από την ζωή σε ηλικία 84 ετών, το βράδυ του Σαββάτου, η μεγάλη ερμηνεύτρια του παραδοσιακού τραγουδιού Δόμνα Σαμίου. Το τελευταίο χρονικό διάστημα αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας και νοσηλευόταν στο νοσοκομείο Αμαλία Φλέμινγκ, πάσχουσα από λευχαιμία.
Η κηδεία της θα γίνει την Τρίτη στις 3 το μεσημέρι από το νεκροταφείο της Νέας Σμύρνης.
Η Δόμνα Σαμίου γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1928 στην Καισαριανή της Αθήνας. Οι γονείς της ήταν Μικρασιάτες πρόσφυγες από το Μπαϊντίρι, χωριό της περιοχής της Σμύρνης. Σε ηλικία 13 ετών, η Δόμνα Σαμίου έχει την πρώτη διδακτική επαφή με τη βυζαντινή και τη δημοτική μουσική αλλά και με τη λογική της επιτόπιας έρευνας, μαθητεύοντας κοντά στον Σίμωνα Καρά, στο «Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής», ενώ παράλληλα φοιτά στο νυχτερινό Γυμνάσιο.
Ως μέλος της χορωδίας του Σίμωνα Καρά αρχίζει η σχέση της και με το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας/Ε.Ι.Ρ όπου αργότερα, το 1954, προσλαμβάνεται στο Τμήμα Εθνικής Μουσικής.
Το 1963 αρχίζει τα ταξίδια της στην επαρχία για επιτόπιες καταγραφές και συγκέντρωση μουσικού υλικού για το προσωπικό της αρχείο, με δικά της μηχανήματα. Το 1971, χρονιά ορόσημο για την μετέπειτα πορεία της, παρουσιάζεται δίπλα στον Διονύση Σαββόπουλο συνερμηνεύοντας παραδοσιακά τραγούδια επί σκηνής, δίνοντας μια μεγάλη στροφή στη σχέση των νέων της εποχής με την παραδοσιακή μουσική. Από το 1960 κυκλοφορούν δίσκοι της σε Ελλάδα, Γαλλία και Σουηδία, που σηματοδοτούν την απήχηση του έργου της στον κυρίως ελληνισμό και στην ελληνική ομογένεια.
Σημαντικοί σταθμοί του έργου της
Το 1979, ο σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου Αλέξης Σολωμός, της ανέθεσε τη μουσική επιμέλεια για τους Όρνιθες του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκαν πρώτα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και στη συνέχεια στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.
Το 1993, ο Γιώργος Θεοδοσιάδης της ανέθεσε την επιμέλεια της «ζωντανής» μουσικής του «Αγαπητικού της Βοσκοπούλας» που ανέβασε το Εθνικό Θέατρο
Στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού τραγούδησε για τέσσερις συνεχείς χρονιές (1995-1998).
Μεγάλη αναγνώριση της δίδεται από το Μέγαρο Μουσικής, όπου παραδίδει συναυλίες με Ακριτικά Τραγούδια (Μάιος 1995) και ελληνικά παραδοσιακά κάλαντα (Χριστούγεννα 1996), καθώς και το αφιέρωμα που της έκανε ο ίδιος φορέας τον Οκτώβριο του 1998 για τα 70 της χρόνια.
Το 1981 δημιούργησε τον Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής «Δόμνα Σαμίου», όπου και συνέχιζε μέχρι τέλους την ίδια ποιοτική και αξιόλογη δισκογραφική της παραγωγή.
Παράλληλα, από το 1994 ως το 2001, παραδίδει μαθήματα δημοτικού τραγουδιού στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων.
Το έργο της έχει ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα και την ελληνική γλώσσα έχοντας παρουσιαστεί –μέσω συναυλιών- σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της αμερικανικής ηπείρου και σε πόλεις της Αυστραλίας.
Για την προσφορά και την αφοσίωση της στην μουσική είδε το έργο της να αναγνωρίζεται πολλαπλά και τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις, με αποκορύφωση την απονομή μεταλλίου από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο, το 2005.
Επίσης, το 2006 της παραδίδεται, το βραβείο Αρίων για την συνολική προσφορά της στην διάσωση του δημοτικού τραγουδιού.
Η Δόμνα Σαμίου δεν σταμάτησε - έως και την τελευταία στιγμή- την έρευνα και την καταγραφή της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.
Τι είπαν για την Δόμνα Σαμίου
Κ. Παπούλιας: Η Δόμνα Σαμίου προστάτεψε και διέδωσε τον πλούτο της παραδοσιακής μουσικής και του δημοτικού μας τραγουδιού. Μέσα από τη φωνή της και την πολύτιμη τέχνη της, που αγαπήθηκε από νέους και μεγάλους, γνωρίσαμε τις ρίζες της παράδοσής μας. Ο θάνατός της είναι μια μεγάλη απώλεια για τον ελληνικό πολιτισμό. Θα τη θυμόμαστε με σεβασμό για την σπουδαία της προσφορά τη σημασία της οποίας οφείλουμε να διατηρήσουμε επίκαιρη και ζωντανή. Στους δικούς της ανθρώπους εκφράζω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια».
Λ. Παπαδήμος: «Εκφράζω τη βαθύτατη θλίψη μου για τον θάνατο της Δόμνας Σαμίου η οποία επί δεκαετίες ταύτισε τον εαυτό της με την διάσωση και την προβολή της μουσικής μας παράδοσης. Εφερε στο φώς κρυμμένους λαϊκούς θησαυρούς και τους γνώρισε στις νεώτερες γενιές, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διαμόρφωση της σύγχρονης πολιτιστικής μας ταυτότητας. Στους οικείους της θερμά συλλυπητήρια».
Π. Γερουλάνος: «Χάθηκε μια σπάνια γυναίκα, η οποία προσωποποίησε τη βαθιά αγάπη για τη λαϊκή παράδοση της χώρας μας, την ακούραστη και ενθουσιώδη έρευνα, το πάθος για τη διάσωση και προβολή ενός σπουδαίου - όσο και παραμελημένου- κεφαλαίου της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Καλοτάξιδη, και θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους της».
Γ.Παπανδρέου: Η Δόμνα Σαμίου ερεύνησε, ερμήνευσε και συνέβαλε τα μέγιστα, ώστε να νιώσουμε όλοι μας την αξία και τη σημασία της λαϊκής μας παράδοσης, της παραδοσιακής μουσικής. Εξέφρασε με τρόπο γνήσιο και μοναδικό ό,τι η ίδια βίωσε μέσα από την παράδοση και το κυριότερο, θέλησε και πέτυχε να μεταδώσει αυτή την εμπειρία και στις νεότερες γενιές. Με τη στάση της επιβεβαίωσε ότι, κάθε τι αυθεντικό είναι και σύγχρονο. Θα αποτελεί πάντα ανεκτίμητο κεφάλαιο της λαογραφίας μας. Στους οικείους της εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια.
ΝΔ: «Μία μεγάλη φωνή του δημοτικού μας τραγουδιού σίγησε. Ζωντάνεψε τη δημοτική μας παράδοση με τρόπο κλασσικό και απαράμιλλο, συνδυάζοντας φωνητικά τις καταβολές της Ιωνίας με αυτές της "παλιάς" Ελλάδας. Η Δόμνα Σαμίου βρίσκεται τώρα μαζί με τους μεγάλους του αθάνατου αυτού είδους. Η μνήμη της ιδιαίτερης και μοναδικής φωνής της, θα ηχεί στα αυτιά μας για πάντα».
ΣΥΝ: «Έφυγε από κοντά μας μια μεγάλη προσωπικότητα του πολιτισμού, της λαϊκής τέχνης και παράδοσης του τόπου μας. Η ανεκτίμητη προσφορά της θα μείνει παρακαταθήκη στο λαό και τη χώρα. Συλλυπητήρια στους οικείους της».
Φ.Κουβέλης: Μια μεγάλη μορφή του ελληνικού πολιτισμού έφυγε από κοντά μας. Αφήνει στην Ελλάδα το τεράστιο έργο της για την παράδοση του τόπου και του λαού μας. Τα συλλυπητήριά μου στους οικείους της.
Πηγή: http://www.ethnos.gr/
Αναρτήσεις
